Kurumsal HediyeliklerHazırlayan: Dr. Kenan Mortan / Girişimcilik Uzmanı
1-Taze meyve-sebze sektöründe tüketim trendleri değişmiyor. Ancak, ürün yapısının değişmesi, ürün değerini çok artırıyor. Örneğin domates standart olarak fiyatını korurken, chery, kokteyl ve romato tipleri büyük fiyat artışları sağladı.
2-Tüketici için ürün işlevselliği öne çıkıyor. Bu, ambalajlama ve paketlemeyi çok önemli kılıyor. Üründe ambalajın payı yüzde 50’ye ulaştı.
3-Paketleme teknolojisi çok gelişti ve bu sektörde yerini aldı. İtalya, paketlemenin anahtar ülkesi.
4-Paketleme ve lojistik atbaşı ve birbirini izleyerek gelişiyor. Lojistik, taşımacılığı gerektiriyor. Türkiye’ nin aksine, deniz ulaşımı öne çıktı. Akdeniz limanları gözde. İyi organize edilmiş limanlar, yaş meyve sebzenin geleceğini oluşturacak.
5-Sektör, alım cazibesi yaratan her olayı /fırsatı / olanağı, maksimum anlamda değerlendiriyor. Cazibe ögesinin başında sağlık ögesi geliyor. AB’nin desteklediği “Günde 5 kez meyve- sebze yiyelim!” adlı sağlıklı yaşam kampanyası sürdürülüyor.
6-Ürün bazlı rekabet giderek kırıcı hale geliyor. Maliyet öğesini gözetmeyen hiç bir ürünün pazarda yaşama şansı yok. Üretim ancak pazar varlığında anlamlı oluyor. Ürün pazara çıktığında, pazarda yerini bulmak durumunda.
7-Bilgi çağı gereği bir ürün varyetesi bugün var, yarın yok, ya da olmayabilir. Hiç bir ürünün pazarda varolma garantisi yok.
8-Ürün paletini genişletenler, ürün yönetiminden çok pazarlamacılar. Pazarlama dünyasının kabul etmediği bir ürünün piyasada tutunamaması kural haline dönüştü.
9-Marka çok önemli bir belirleyici. Marka yoksa ürünün satılma şansı arızi bir olay. Markalaşma ister istemez tekel halini ortaya çıkarıyor. Örneğin adı muzla birlikte anılan çikita (chiquita) muzun merkezi Ohio ‘da, New York Borsası ‘na kayıtlı ve 70 ülkede etkinlik gösteriyor ve 4 ülkede 150 bin dekar alanda üretim yapıyor ve ürün 60 ülkede satılıyor.
10-Yaş meyve ve sebzede artan üretim ve gelişmiş ülkelerde yaşlanan nüfusa paralel olarak artmayan tüketim, rekabeti körüklüyor.
11-Kalite ve standart ön planda. Gönüllü kuruluş Eurepgap, WorldGap türü belgelemeler, yaşamsal önem kazanıyor.
12-Tohumda ve üründe buluş yerine, inovasyon ön planda. Yenilikçilik, tüketici rahatlığı sağlamak olarak ifadesini buluyor.
13-Turşu, kurutulmuş domates gibi türev ürünler pazarlamaya çok konu olmuyor. Artan pazar rekabeti, yaş meyve – sebze satılmadan, türev ürünlere de zemin olmadığını anlatıyor.
14-Kimi ülke pazarda ana ürün yerine, başkaca avantajlarıyla konumlanıyor. Polonya taşımacılıkta kendisini sunarken, Hollanda meyve terminali, toptancı pazarlar ve bulk containers konusunda, İtalya ve İspanya ise paketleme ve ayırma makinalarında üstünlük sergiliyor.
15-Ülkeler sınıflanmasında 3 öbek var: G. Afrika, Fas, Kenya, Mısır, Türkiye gibi “arkadan gelen ülkeler” birinci grubu oluşturuyor (Dünya ihracatı içinde her birinin payı %1 -1.5) “Yeri değişmez/pozisyonlamış” olan Y. Zelanda, Macaristan, Şili, Fransa, Belçika, Costa Rica ve Ecuador, Arjantin gibi yaklaşık 9 ülke 2. gruba giriyor (Dünya ihracatı içi payı %3-5 ) “Pazarı ben belirlerim!” diyen İtalya, İspanya, Avusturya, ABD, Meksika, Hollanda gibi 6 ülke,”gelişmiş ülkeler” 3. grubu oluşturuyor (Dünya ihracatı içinde her birinin payı %7-13 )
16-Yaş meyve-sebzede Türkiye, iklim /toprak /girişimci üçlüsünü buluşturması nedeniyle “doğal” olarak şanslı bir ülke. Türkiye’nin pazar payı bu “doğal şansıyla” ters orantılı durumda.
17-Gelişmiş ülkeler küçük üreticilerini dış pazara sevkinde, kooperatif (İspanya ve Yunanistan ) ve konsorsiyum (İtalya ) türü organizasyon tipleri giderek daha fazla öne çıkıyor.
18-Fresh Convenience Market (taze ve tüketime hazır paketleme) pazarı giderek daha fazla ilgi topluyor. Kentlerde yaşayan çekirdek altı aile yapısı, bu türden tüketimi daha da özendirecek.
19-Organik ürünler, ne pay, ne de değer olarak artıyor. Yeni üreticilerin bu pazara yönelmesi, kaynak israfı olacak.
20-Çalışma standartları, üretici ülkeler için giderek yaşamsal hale geliyor. Bu koşulları içeren bir kodeksin gereğini yapmayan ülke /şirket ürünleri fiilen ambargo görüyor. Standart denetimlerin tek taraflı yapılması, üreticilerin işini zorlaştırıyor.
Kaynak: http://www.istekobi.com.tr/kobi-bilgi-merkezi/makaleler/i-dunya-meyve-sebze-pi-yasasinda-20-temel-trend-m815.aspx